Tìm hiểu toàn bộ quy trình làm thủ tục nhập khẩu pin lithium về Việt Nam: từ cơ sở pháp lý, mã HS, thuế suất, hồ sơ cần chuẩn bị đến kinh nghiệm vận chuyển và bảo quản an toàn.
Trong kỷ nguyên công nghệ và năng lượng sạch, pin lithium đóng vai trò quan trọng trong hàng loạt thiết bị như smartphone, laptop, xe đạp điện, ô tô điện... Sự phát triển mạnh mẽ của thị trường này kéo theo nhu cầu nhập khẩu pin lithium về Việt Nam tăng nhanh chóng. Tuy nhiên, do đặc tính dễ cháy nổ và tính chất hóa học nhạy cảm, mặt hàng này nằm trong nhóm có điều kiện, cần tuân thủ đầy đủ quy định pháp lý, kiểm định chất lượng nghiêm ngặt và thực hiện thủ tục hải quan đúng chuẩn.
Việc hiểu rõ thủ tục nhập khẩu pin lithiumu không chỉ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro mà còn tối ưu thời gian, chi phí vận hành – một yếu tố then chốt giúp nâng cao năng lực cạnh tranh.
Thủ tục nhập khẩu pin lithium chịu sự điều chỉnh bởi nhiều văn bản pháp luật quan trọng. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng và loại pin (dạng cell rời, pin tích hợp, pin dùng cho xe), doanh nghiệp cần nắm rõ những quy định chính sau:
Nghị định 69/2018/NĐ-CP: Quy định chi tiết về hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa
Thông tư 12/2022/TT-BGTVT: Quy định kiểm tra chất lượng với pin lithium dùng cho xe điện, xe máy điện
Thông tư 2/2022/TT-BTTTT: Áp dụng cho các thiết bị viễn thông có tích hợp pin lithium
Thông tư 21/2023/TT-BGTVT: Hướng dẫn chi tiết kiểm tra nhà nước với hàng hóa nhập khẩu nhóm 2
Doanh nghiệp nên chủ động tra cứu các cập nhật mới, đồng thời tham khảo ý kiến từ đơn vị logistics chuyên ngành để không bỏ sót bất kỳ yêu cầu nào trong quy trình.
Không phải bất kỳ sản phẩm nào có pin lithium đều được nhập khẩu dễ dàng. Các điều kiện bắt buộc phải có trong thủ tục nhập khẩu pin lithium bao gồm:
Phải được chứng nhận phù hợp với QCVN 01:2016/BTTTT hoặc QCVN 47:2019/BGTVT tùy vào loại sản phẩm
Có kết quả kiểm nghiệm từ trung tâm thử nghiệm được chỉ định bởi Bộ GTVT hoặc Bộ TT&TT
Có giấy chứng nhận xuất xứ rõ ràng (C/O Form D, E, CPTPP...) để hưởng ưu đãi thuế quan (nếu có)
Khi tiến hành nhập khẩu pin lithium vào Việt Nam, doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ một bộ hồ sơ chứng từ làm thủ tục nhập khẩu pin lithium nhằm đáp ứng yêu cầu pháp lý và thuận tiện trong quá trình làm thủ tục hải quan. Trong đó, một số giấy tờ là bắt buộc và đóng vai trò khác nhau trong việc chứng minh nguồn gốc, giá trị, tính hợp pháp và chất lượng hàng hóa.
Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice) là tài liệu bắt buộc dùng để khai báo giá trị lô hàng với cơ quan hải quan, từ đó làm căn cứ tính thuế và xác định tính trung thực của giao dịch.
Hợp đồng thương mại (Sales Contract) đóng vai trò là cơ sở pháp lý của hoạt động mua bán quốc tế, chứng minh sự đồng thuận giữa các bên về điều kiện giao dịch.
Phiếu đóng gói (Packing List) cung cấp chi tiết về cách thức đóng gói và số lượng kiện hàng, giúp cơ quan chức năng dễ dàng kiểm tra và phân loại hàng hóa trong quá trình thông quan.
Vận đơn (Bill of Lading hoặc Air Waybill) là chứng từ vận chuyển thể hiện quyền sở hữu, xác nhận việc lô hàng đã được giao cho đơn vị vận chuyển theo đúng lộ trình.
Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) – loại giấy tờ chứng minh nguồn gốc sản phẩm, giúp doanh nghiệp hưởng ưu đãi thuế quan theo các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam tham gia.
Bên cạnh các giấy tờ về giao dịch và vận chuyển, doanh nghiệp còn cần nộp Tài liệu kỹ thuật sản phẩm. Đây là phần không thể thiếu nhằm phục vụ công tác kiểm tra chất lượng, an toàn và phân loại chính xác mã HS (Harmonized System) cho sản phẩm pin lithium – vốn là mặt hàng nhạy cảm về tiêu chuẩn kỹ thuật.
Đối với nhiều loại pin lithium, Giấy chứng nhận kiểm tra chất lượng là giấy tờ bắt buộc nhằm đảm bảo rằng sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật theo quy định hiện hành của Việt Nam.
Để xác định mã HS cho pin lithium, doanh nghiệp cần căn cứ vào các danh mục hàng hóa được ban hành bởi cơ quan hải quan. Mặc dù pin lithium thường được xếp vào nhóm thiết bị điện và điện tử, mã HS cụ thể sẽ phụ thuộc vào chủng loại pin như lithium-ion hay lithium-polymer.
Một số mã HS Code có thể tham khảo như sau:
Khi nhập khẩu pin lithium, doanh nghiệp cần lưu ý đến nhiều loại thuế khác nhau như: thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng (VAT) và có thể bao gồm cả thuế tiêu thụ đặc biệt tùy từng trường hợp. Mỗi loại thuế áp dụng sẽ có mức thuế suất riêng biệt, tùy thuộc vào chính sách hiện hành của Nhà nước tại thời điểm làm thủ tục nhập khẩu.
Do đó, việc cập nhật và hiểu rõ các quy định về thuế suất đối với từng loại pin lithium là điều cần thiết để doanh nghiệp có thể dự trù chính xác chi phí.
Dưới đây là mức thuế suất nhập khẩu cụ thể:
Bước 1 – Chuẩn bị hồ sơ:
Doanh nghiệp cần tổng hợp đầy đủ các chứng từ cần thiết cho lô hàng nhập khẩu, bao gồm hợp đồng thương mại, hóa đơn, vận đơn, phiếu đóng gói, giấy chứng nhận xuất xứ (C/O), và tài liệu kỹ thuật của sản phẩm. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng giúp quá trình khai báo hải quan diễn ra suôn sẻ và giảm thiểu rủi ro bị yêu cầu bổ sung hồ sơ.
Bước 2 – Khai báo hải quan điện tử:
Sau khi hoàn thiện hồ sơ, doanh nghiệp truy cập hệ thống VNACCS để khai báo thông tin lô hàng theo hướng dẫn tại Thông tư 38/2015/TT-BTC. Các thông tin cần nhập bao gồm chi tiết hàng hóa, trị giá, mã HS, loại hình nhập khẩu... và đính kèm bản scan các chứng từ cần thiết nếu hệ thống yêu cầu.
Bước 3 – Đăng ký kiểm tra chất lượng:
Tùy thuộc vào loại pin lithium, doanh nghiệp phải thực hiện đăng ký kiểm tra chất lượng tại cơ quan có thẩm quyền. Nếu là pin sử dụng trong lĩnh vực giao thông vận tải thì nộp hồ sơ tại Cục Đăng kiểm Việt Nam, còn nếu là pin dùng cho thiết bị viễn thông thì đăng ký tại Cục Viễn thông. Hồ sơ thường bao gồm phiếu đăng ký, mẫu sản phẩm và tài liệu kỹ thuật chi tiết.
Bước 4 – Phân luồng tờ khai:
Sau khi khai báo, hệ thống sẽ tự động phân luồng tờ khai để xác định mức độ kiểm tra. Nếu phân luồng xanh, doanh nghiệp được miễn kiểm tra và có thể thông quan ngay. Luồng vàng yêu cầu kiểm tra hồ sơ giấy, còn luồng đỏ buộc phải kiểm tra thực tế hàng hóa tại cảng/kho.
Bước 5 – Nộp thuế, thông quan và nhận hàng:
Khi đã hoàn tất kiểm tra và không có sai sót, doanh nghiệp nộp đầy đủ các loại thuế phát sinh gồm thuế nhập khẩu, VAT và thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có). Sau khi nghĩa vụ tài chính được xác nhận, hệ thống sẽ thông quan tờ khai và doanh nghiệp có thể liên hệ với đơn vị vận chuyển để nhận hàng và đưa về kho.
Pin lithium là loại vật liệu nhạy cảm, dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ cao, áp suất và va đập mạnh. Vì vậy, trong quá trình bảo quản và vận chuyển, doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn an toàn để hạn chế rủi ro cháy nổ hoặc hư hỏng sản phẩm.
Việc vận chuyển pin cần sử dụng bao bì chuyên dụng đạt chuẩn UN38.3, kèm theo nhãn cảnh báo nguy hiểm rõ ràng theo quy định quốc tế. Trong quá trình xếp dỡ và lưu trữ, tuyệt đối không đặt pin chung với các vật liệu dễ cháy như giấy, vải hoặc chất lỏng hữu cơ nhằm tránh phản ứng nguy hiểm khi xảy ra sự cố.
Khu vực kho bảo quản pin cần được trang bị hệ thống điều hòa nhiệt độ ổn định, đảm bảo không gian thông thoáng và có biện pháp chống ẩm hiệu quả. Ngoài ra, doanh nghiệp nên thực hiện kiểm tra định kỳ tình trạng vật lý của pin để phát hiện sớm các dấu hiệu hư hỏng, phồng rộp hoặc rò rỉ, từ đó có phương án xử lý kịp thời và phù hợp.
Để quá trình nhập khẩu pin lithium diễn ra thuận lợi và đúng tiến độ, doanh nghiệp nên chủ động áp dụng một số kinh nghiệm thực tiễn quan trọng. Trước hết, cần kiểm tra kỹ các tiêu chuẩn kỹ thuật và chứng nhận chất lượng của nhà cung cấp ngay từ giai đoạn đàm phán hợp đồng nhằm đảm bảo sản phẩm đáp ứng yêu cầu kiểm tra chuyên ngành tại Việt Nam.
Việc nộp hồ sơ đăng ký kiểm tra chất lượng nên được thực hiện càng sớm càng tốt, ưu tiên thực hiện song song với quá trình vận chuyển để tránh tình trạng chậm thông quan hoặc phát sinh chi phí lưu bãi không cần thiết.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng nên hợp tác với các đơn vị logistics có kinh nghiệm xử lý hàng nguy hiểm và sở hữu mạng lưới toàn cầu. Điều này không chỉ giúp đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển mà còn hỗ trợ hiệu quả trong các tình huống phát sinh như chuyển tải, thay đổi hành trình hoặc xử lý sự cố trong quá trình đi hàng.
Pin lithium sẽ tiếp tục là mặt hàng chiến lược trong thời đại công nghệ xanh. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và tuân thủ pháp luật, các doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, lựa chọn mã HS đúng, đăng ký kiểm tra chất lượng kịp thời và tuân thủ các quy định vận chuyển.
Việc nắm rõ toàn bộ quy trình nhập khẩu không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được sai sót đáng tiếc, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển lâu dài, bền vững và hội nhập sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Liên hệ ngay với LATAS Logistics để được tư vấn chi tiết về nhập khẩu pin lithium chính ngạch!