Tìm hiểu thủ tục xuất khẩu nông sản khô từ A–Z: hồ sơ, mã HS, thuế, kiểm dịch, nhãn mác và lưu ý quan trọng giúp doanh nghiệp xuất khẩu hiệu quả, an toàn.
Việt Nam là quốc gia có thế mạnh về nông nghiệp, đặc biệt là các loại nông sản nhiệt đới như chuối, xoài, mít, sầu riêng, khoai lang, hạt điều... Trong những năm gần đây, nhu cầu tiêu thụ nông sản khô, đặc biệt là dạng sấy khô đang tăng trưởng mạnh mẽ trên thị trường quốc tế nhờ tính tiện lợi, bảo quản lâu và giữ được giá trị dinh dưỡng. Tuy nhiên, để sản phẩm đến được tay người tiêu dùng toàn cầu, các doanh nghiệp cần nắm vững thủ tục xuất khẩu nông sản khô theo đúng quy định pháp luật và yêu cầu của từng thị trường.
Trong bài viết dưới đây, LATAS Logistics sẽ cung cấp một hướng dẫn toàn diện về thủ tục xuất khẩu nông sản khô, từ khâu chuẩn bị hồ sơ, chứng từ, đến quy trình thông quan và những lưu ý về nhãn mác, mã HS, thuế suất xuất khẩu.
Theo Nghị định 69/2018/NĐ-CP, phần lớn các loại nông sản khô (bao gồm trái cây sấy, củ quả phơi khô, hạt khô...) không nằm trong danh mục cấm xuất khẩu. Doanh nghiệp có thể xuất khẩu theo hình thức chính ngạch mà không cần xin giấy phép đặc biệt. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn thực vật và an toàn thực phẩm, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vẫn yêu cầu các lô hàng phải:
Kiểm dịch thực vật (nếu có nguồn gốc từ thực vật)
Tuân thủ các tiêu chuẩn vệ sinh, chất lượng, tồn dư hóa chất
Có hồ sơ truy xuất nguồn gốc rõ ràng
Tùy từng loại sản phẩm và thị trường nhập khẩu, có thể phát sinh thêm các yêu cầu về chứng nhận (C/O, HACCP, ISO, FDA…).
Dưới đây là bộ chứng từ phổ biến mà doanh nghiệp cần chuẩn bị:
Hồ sơ hải quan cơ bản:
Tờ khai hải quan điện tử
Hợp đồng thương mại (Sales Contract)
Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice)
Phiếu đóng gói (Packing List)
Vận đơn (Bill of Lading/AWB)
Hồ sơ kỹ thuật và chứng nhận:
Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật (bắt buộc)
Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O): hỗ trợ miễn giảm thuế ở nước nhập khẩu
Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS): chứng minh sản phẩm hợp pháp tại Việt Nam
Giấy chứng nhận y tế (Health Certificate): xác nhận sản phẩm an toàn thực phẩm
Bước 1: Chuẩn bị chứng từ và kiểm tra tính chính xác
LATAS khuyến khích doanh nghiệp chuẩn hóa các biểu mẫu, dùng bảng đối chiếu mã HS, tên hàng và trọng lượng giữa các chứng từ.
Bước 2: Truyền tờ khai hải quan qua phần mềm
Sau khi khai báo, hệ thống sẽ tự động phân luồng:
Xanh: thông quan ngay
Vàng: kiểm tra hồ sơ
Đỏ: kiểm tra thực tế hàng hóa
Bước 3: Kiểm dịch thực vật
Nông sản khô phải được lấy mẫu kiểm nghiệm tại Chi cục Bảo vệ thực vật hoặc trung tâm kiểm dịch chỉ định. Sau khi có kết quả đạt yêu cầu, doanh nghiệp nộp kết quả cho hải quan.
Bước 4: Thông quan và vận chuyển
Sau khi được phép thông quan, doanh nghiệp tiến hành đưa hàng ra cảng và xếp lên tàu. Lưu ý thời gian cut-off (hạn chốt nhận hàng) để tránh trễ tàu, phát sinh chi phí.
Bước 5: Gửi bộ chứng từ cho đối tác
Gồm Invoice, Packing List, B/L, Phytosanitary, C/O, các chứng nhận kỹ thuật – tùy theo yêu cầu từ nước nhập khẩu.
Mã HS phổ biến:
0813.40.00: trái cây khô nguyên miếng
2008.99.99: nông sản sấy có thêm phụ gia, tẩm đường
0801–0802: hạt khô (hạt điều, hạnh nhân, óc chó…)
0712.90: rau củ khô
Thuế áp dụng:
Thuế xuất khẩu: đa số mặt hàng nông sản khô được áp dụng mức 0%
VAT: 0% nếu là hàng hóa xuất khẩu chính ngạch
Nhãn mác là yếu tố không thể thiếu trong bộ hồ sơ xuất khẩu và ảnh hưởng đến uy tín sản phẩm. Theo quy định, nhãn cần thể hiện:
Tên sản phẩm (bằng tiếng Anh)
Thành phần nguyên liệu
NSX – HSD
Khối lượng tịnh
Hướng dẫn sử dụng, bảo quản
Tên, địa chỉ nhà sản xuất
Xuất xứ: “Made in Vietnam”
Một số thị trường yêu cầu thêm:
Nutrition Facts (Mỹ)
Logo chứng nhận Organic, Halal, Non-GMO…
Để xuất khẩu nông sản khô thành công, doanh nghiệp cần chủ động tìm hiểu kỹ các yêu cầu kỹ thuật và quy định riêng của từng thị trường. Nhiều nước như Nhật Bản, EU hay Hàn Quốc kiểm soát gắt gao về tồn dư hóa chất, phụ gia và tiêu chuẩn nhãn mác, nên việc sử dụng sai thành phần hoặc ghi thiếu thông tin có thể khiến lô hàng bị từ chối.
Đối với lô hàng đầu tiên, nên xuất thử quy mô nhỏ để kiểm nghiệm quy trình từ đóng gói, tem nhãn đến vận chuyển. Đây cũng là cách hiệu quả để tránh phát sinh chi phí do sai sót nhỏ ban đầu.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần tận dụng các hiệp định thương mại tự do bằng cách chuẩn bị đầy đủ chứng từ về xuất xứ hàng hóa. Rất nhiều sản phẩm nông sản khô được miễn hoặc giảm thuế khi xuất khẩu nếu có C/O phù hợp, nhưng lại bị bỏ lỡ do thiếu hiểu biết.
Cuối cùng, bao bì sản phẩm cần được thiết kế đúng chuẩn quốc tế, thể hiện rõ ràng thông tin bằng tiếng Anh và mang đầy đủ tính pháp lý. Một chi tiết nhỏ như thiếu dòng chữ “Made in Vietnam” cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng thông quan hoặc niềm tin của nhà nhập khẩu.
LATAS Logistics cung cấp dịch vụ:
Tư vấn pháp lý và chứng từ xuất khẩu nông sản khô
Khai báo hải quan chính xác, đúng mã HS
Dịch vụ kiểm dịch – làm CO – xin chứng nhận y tế, CFS
Đứng tên xuất khẩu (ủy thác) nếu bạn không có pháp nhân
Vận chuyển quốc tế từ cảng đến tận tay người mua
Thủ tục xuất khẩu nông sản khô không quá phức tạp nếu doanh nghiệp nắm được quy trình chuẩn và làm việc với đơn vị logistics uy tín. Việc chuẩn hóa từ hồ sơ, mã HS, nhãn mác đến kiểm dịch là nền tảng giúp sản phẩm Việt Nam vươn ra thế giới một cách bền vững.
Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hơn cho sản phẩm cụ thể của mình, đừng ngần ngại liên hệ đội ngũ chuyên gia LATAS.